1η Απριλίου! Καλό μήνα!

Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε σήμερα από το να μιλήσουμε για το έθιμο της ημέρας!! Τα ψέματα!

Πολλές ερωτήσεις μας πλημμύρισαν! Τι είναι η Πρωταπριλιά; Τι να ναι το ψέμα; Γιατί το λέμε και που μας οδηγεί; Πως νιώθουμε; Λευκό ψέμα; Στρουθοκαμηλισμός;

Τα "Αγρίμια" προβληματίστηκαν πολύ και άρχισαν να λύνουν μία μία τις απορίες τους μαζί με τους εκπαδευτικούς τους.

Διαβάσαμε και μάθαμε ότι τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη. Υπάρχουν δυο εκδοχές σχετικά με την προέλευσή του.

Η πρώτη εκδοχή λέει ότι το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες, οι οποίοι ήταν πολλοί καλοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινήσουσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια ήταν δύσκολο να πιαστούν. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο "κώδικας δεοντολογίας" των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με το πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Σιγά σιγά η συνήθεια έγινε έθιμο.

Η δεύτερη εκδοχή έρχεται από τη Γαλλία του 16ου αιώνα και που σύμφωνα μ’ αυτήν η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η "1η Απριλίου". Αργότερα, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον τη 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν προωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Έτσι το πείραγμα αυτό μετατράπηκε σε έθιμο.

Το έθιμο αυτό ήρθε και στη χώρα μας με κάποιες διαφορές. Η βασική ιδέα όμως παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το "θύμα" μας. Σε κάποιες περιοχές πιστεύουν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλον, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο "θύτης" θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του.

Ακούγοντας τη λέξη ψέμα μας ήρθαν στο μυαλό πολλές λέξεις όπως κοροϊδία, κρύβομαι, εκμετάλλευση, ντροπή, στενοχώρια! Γιατί όμως να λέμε ψέματα; Τα "Αγρίμια" είπαν ότι οι άνθρωποι λένε ψέματα γιατί θέλουν να προστατευτούν, να εντυπωσιάσουν τους άλλους, να κερδίσουν χρήματα και φίλους, να αποφύγουν κάποια τιμωρία!

Συζητήσαμε για το πώς νιώθουμε όταν λέμε ψέματα. Τα "Αγρίμια" παραδέχτηκαν γελώντας ότι στην αρχή νιώθουν καλά αλλά όταν έρθει η ώρα της αποκάλυψης αρχίζουν να ντρέπονται, να φοβούνται και να θυμώνουν! Συμφωνήσαμε όλοι ότι η τιμωρία του ψεύτη είναι ότι οι άλλοι δεν θα τον πιστέψουν όταν θα θελήσει να πει την αλήθεια!

Μάθαμε για τα λευκά ή μικρά ψέματα! Είναι αυτά που αν είχαμε πει την αλήθεια η "ζημιά" δεν θα ήταν και τόσο μεγάλη, π.χ. δεν άκουσα το τηλέφωνο όταν με πήρες (ενώ το άκουσα)! Τι σημαίνει η έκφραση "αυτός στρουθοκαμηλίζει!". Όπως κάνει δηλαδή, η στρουθοκάμηλος, κρύβοντας το κεφάλι της μέσα στο χώμα για να μην βλέπει τον κίνδυνο που τη φοβίζει.

Ακόμα είπαμε παροιμίες για τα ψέματα, όπως ο "κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται", "μου πουλάει φύκια (ή φούμαρα) για μεταξωτές κορδέλες", "το ένα ψέμα φέρνει το άλλο", "το ψέμα βγάζει λουλούδια, ποτέ καρπούς".

Σκεφτήκαμε και επαγγέλματα που σχετίζονται με το ψέμα! Πολύ ευκολότερα μπορούμε για παράδειγμα, να περιμένουμε ένα ψέμα από έναν πολιτικό παρά από έναν επιστήμονα, από έναν διαφημιστή παρά από έναν καθηγητή! Κι αυτό μάλλον συμβαίνει επειδή έχουμε συνηθίσει να ακούμε ψέματα από αυτά τα άτομα ή γιατί μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε εύκολα! Είναι μάλιστα, τόσο συνηθισμένα κάποια από τα ψέματα που ακούμε καθημερινά που έχουμε φτάσει να διασκεδάζουμε μαζί τους. Ακόμα πιο περίεργο είναι ότι με την πλύση εγκεφάλου που μας γίνεται, πολλά έχουμε φτάσει και να τα πιστεύουμε!

Μετά από όλα τα παραπάνω, δεν θα μπορούσε να λείψει και το παιχνίδι! Είπαμε όλοι για τον εαυτό μας δυο αλήθειες κι ένα ψέμα και οι συμμαθητές μας έπρεπε να βρούν ποιό είναι το ψέμα και ποιά είναι η αλήθεια!

Επίσης διαβάσαμε και συζητήσαμε για το τι μας διδάσκει ο μύθος του ψεύτη βοσκού.

Τέλος, είπαμε ένα παραμύθι από τον Πινόκιο και αφού χωριστήκαμε σε δυο ομάδες η κάθεμια έγραψε το δικό της ξεχωριστό τέλος. Για δείτε που καταλήξαμε...

Ιστορία 1ης ομάδας:

"Πέρασαν οι μέρες και ο Πινόκιο συνέχιζε να λέει ψέματα και να μεγαλώνει την περιουσία του. Όμως οι άνθρωποι άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι ο Πινόκιο έλεγε ψέματα, δεν είχε φίλους και δεν τον εμπιστεύοταν κανείς. Μια μέρα, ο Πινόκιο αρρώστησε και φώναζε "βοήθεια" αλλά κανένας δεν τον πίστεψε και κανένας δεν τον βοήθησε. Έμεινε κλεισμένος στο σπίτι μόνος του και έπαθε κατάθλιψη γιατί δεν άντεχε τη μοναξιά. Τότε κατάλαβε ότι τα πλούτη δεν έχουν καμία αξία, αλλά αξίζει να έχεις δίπλα σου ανρώπους που σε αγαπούν, που σε εμπιστεύονται, που σε βοηθούν σε όλες τις στιγμές της ζωής. Μετά από όλα αυτά, ο Πινόκιο χάρισε τα πλούτη του στους ανθρώπους που τα είχαν ανάγκη. Έτσι συνέχισε τη ζωή του χωρίς να πει ποτέ ψέματα! Έγινε από ξύλο άνθρωπος, απέκτησε μια μεγάλη καρδιά, γνώρισε μια όμορφη, καλή κοπέλα που τον αγάπησε και τον πίστεψε. Δημιουργήσε μια μεγάλη και ευτυχισμένη οικογένεια. Η ζωή του ήταν πολύ χαρούμενη με πολλούς φίλους!"

Ιστορία 2ης ομάδας:

"... έτσι λοιπόν δεν έπεσε στην παγίδα.. του Αρχικλέφτη...!
Κάποια μέρα συνάντησε μια ψηλή πανέμορφη κοπέλα. Αυτή του χαμογέλασε και αυτός την ερωτεύτηκε. Ένιωσε έτσι πρώτη φορά..! Εκείνη τη στιγμή προβληματίστηκε και φοβήθηκε! Σκέφτηκε.. πως θα με αγαπήσει αφού λέω ψέματα; Αποφάσισε ότι η λύση είναι η ΑΛΗΘΕΙΑ. Έτσι, της παρουσίασε τον αληθινό του εαυτό χωρίς καμία ντροπή. Με αυτήν την αλήθεια έχασε τα πάντα αλλά κέρδισε τον πραγματικό του εαυτό και μια αληθινή ζωή με την κοπέλα που αγαπούσε!"

Υπεύθυνη άρθρου Σ.Τ. (φιλόλογος) μαζί με την ομάδα τα "Αγρίμια" του ΕΕΕΕΚ Κισάμου

Φωτογραφίες ΕΕΕΕΚ Κισάμου - Ιντερνετ